روز هشتم در سحرخیزی دل آرام با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر ناصر رفیعی به آیه ۱۵۲ سوره مبارکه انعام رسیدیم.

وَلَا تَقْرَبُوا مَالَ الْیَتِیمِ إِلَّا بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ حَتَّى یَبْلُغَ أَشُدَّهُ وَأَوْفُوا الْکَیْلَ وَالْمِیزَانَ بِالْقِسْطِ لَا نُکَلِّفُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا ذَلِکُمْ وَصَّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ ۖ

آیه ایی که نوشته آن در برخی دادگاه ها و مراکز قضایی قابل مشاهده است. آیه این است:
وَإِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا وَلَوْ کَانَ ذَا قُرْبَى

وقتی سخن می گویید، عادلانه کلام بر زبان جاری کنید.
اگر بین دو نفر یکی فامیل و دیگری غریبه بحثی پیش آمده که حق با آن شخص غریبه است؛ دقت داشته باش! خویشاوندی شما باعث خلاف عدالت سخن گفتن شما نشود.
وَبِعَهْدِ اللَّهِ أَوْفُوا
و به عهد تان با خدا عمل کنید.
ذَلِکُمْ وَصَّاکُمْ بِهِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ
آگاه هستید سه آیه از ۱۵۱ تا ۱۵۳ سوره مبارکه انعام معروف است به ۱۰ فرمان.
که شبیه آن در کتاب تورات هم تقریبا آمده است.
این ۳ آیه، خودش یک قصه ای دارد.
قصه این است که رسول خدا کنار کعبه می آمدند و این ۳ آیه را می خواندند.
یکی از مشرکین که از مدینه به مکه آمده بود؛ میگه من آمدم کنار کعبه، اطرافیان منو ترسانده بودن و میگفتند: مواظب باش این آقا ساحره. گولت نزنه. اصلا پنبه درون گوشت بذار تا نشنوی چه چیزی می گوید.
منم از روی ترس این کارو کردم. و در یکی از طواف ها که تمام شد، گفتم ببینم این آقا چی میگن. وقتی آمدم و پنبه ها را از گوشم درآوردم. متوجه شدم که خیلی حرفای قشنگی میزند.

لَّا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئًا وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا
مشرک نشید به والدین خود نیکی کنید.
إِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا
گفتم: آقا درد ما در مدینه همیناست.اصلا شما برای چی در این جا مانده اید؟ به مدینه تشریف بیارید؛ و مسلمان شد.
امام صادق(ع) فرمودند: مردم دو دسته هستند.
۱.منهم من یؤمن بسمع.
بعضیا با شنیدن و استدلال و برخی هم با چشم معجزه می خواهند. و سپس در سال بعد، عده ای را به عقبه آورد و مسلمان شدند.
سال بعد نیز پیغمبر را به مدینه دعوت کرد و آن اتفاق ها افتاد و اسلام پیشرفت کرد ومدینه با قرآن فتح شد نه با جنگ!.
این سه آیه، منشور اسلام است.
یکی از مباحث منشورهای اسلام داشتن توحید است و بعد بلافاصله سفارش از پدر و مادر است و یکی از آن إِذَا قُلْتُمْ فَاعْدِلُوا است. در جریان هستید که عدالت از خود خدا شروع میشود.

إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الْإِحْسانِ (آیه۹۰ سوره نحل)

بعد می فرماید:

قَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَیِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ (آیه ۲۵ سوره حدید)
عدالت هدف انبیاست؛ و کتاب براشون نازل کردیم تا مردم به قسط عدل روی بیاورند.
أُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَیْنَکُمُ
من مأمورم بین شما عدالت برقرار کنم؛ و بعد از آن امامان.

عدالت دو قسم دارد:
۱. تکوینی: خدا وند با عدالت، عالم را خلق کرد. یک کمی فاصله خورشید با زمین بیشتر یا کمتر بود، خطر داشت. همه چیز روی حساب حتی ذره.
ٱلشَّمسُ وَٱلقَمَرُ بِحُسبَان وَٱلنَّجمُ وَٱلشَّجَرُ یَسجُدَانِ وَٱلسَّمَآءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ ٱلمِیزَانَ (آیه ۵، ۶ و ۷ سوره شمس)

همه عالم روی میزان است.
۲.تشریح عدالت تکوینی است که باید در زندگی هایمان باشد.
روایاتی عجیب داریم:
بِالْعَدْلِ تَتَضَاعَفُ الْبَرَکَات
عدالت در جامعه برکت به همراه دارد.
العَدلُ جُنَّهُ الدُّوَلِ

آن چیزی که باعث حفاظت دولت ها می شود، عدالت است.

همیشه می گویند: حکومت با کفر ممکنه بماند، ولی با ظلم نمی ماند.
العدل رأس الایمان
عدالت اساس و رأس ایمان است.
العدل جمال الولاه
زیبایی حاکمان به عدالت است.

چند نوع عدالت داریم:
۱. عدالت قضایی: کسانی که کار قضایی می کنند، دقت داشته باشید. عدالت. عدالت. عدالت.
کارتان غیر از عدالت باشد بر شفیرجهنم قرار می گیرید.
قرآن کریم می فرماید:

اذا حکمتم بین الناس ان تحکموا بالعدل(آیه ۵۸ سوره نساء)

۲. عدالت در امور اداری:
اشخاصی که شاغل در امور اداری هستند، باید به یاد داشته باشند فرقی بین مراجعین نگذارند.
مردم برای شما برابر باشند. ما پیرو امیرالمؤمنین (ع) هستیم که با برادرش تعارف نداشت.
۳. عدالت سیاسی: مسئولین سیاسی، روسای قوا، مدیرکل، فرماندار و استاندار این قسمت قم با قسمت دیگر قم بر او فرقی نکند. مرکز تهران با دورترین نقطه در جنوب بر او فرقی نکند. اگر قرار است امکاناتی داده شود، برابر باشد.
عدالت سیاسی در تقسیم نیروها، تقسیم بودجه این مراعات شود.
۴. عدالت خانوادگی: اعضای یک خانواده نسبت به یکدیگر رفتار منصفی داشته باشند.
در سیره امیرالمؤمنین(ع)که شهید ماه مبارک رمضان هستند؛ این در داستان های مختلفی نقل شده حالا یکیشو عرض می کنم اما
۵. عدالت فردی: به عنوان یک فرد معمولی، میخواهم عادل باشم. نه در قوه قضاییه هستم و نه مسئولیت اجرایی دارم.

اَعدَلُ النّاسِ مَن رَضِىَ لِلنّاسِ ما یَرضى لِنَفسِهِ وَ کَرِهَ لَهُم ما یَکرَهُ لِنَفسِهِ.

باتوجه به حدیث پیامبر اکرم(ص): عادل ترین مردم کسی است که بپسندد برای مردم، آنچه را که بر خود میپسندد، و هرچه بر خود نمیپسندد، بر مردم هم نپسندد.
یکی از مواردی که همواره حتی در دربار دشمن از امیرالمؤمنین یاد می شد، عدالت ایشان بود.
آن زن آمد پیش معاویه و شکایت کرد و معاویه هم تند با آن برخورد کرد.
سوده همدانی گفت: درود خدا بر آن بدنی که وقتی در قبر رفت، عدالت هم با آن دفن شد.
معاویه گفت: چه کسی را میگویی؟ گفت: علی بن ابیطالب را می گویم.
از یکی از مأموران مالی خود، رفتم شکایت کنم شکایت کردم همون جا حکم عزلش رو صادر کرد.
این نوع عدالت در عهدنامه مالک اشتر تو نامه های مختلف آمده است. مخصوصا تاکید میکنم مسئولین محترم نامه شصت و نه نهج البلاغه رو ببینید. این نامه خطاب به یکی از فرمانداران حضرت علی (ع) به نام حارث بن عبدالله همدانی است.
اصل نکته این است: عدالت یک اصلی است که اگر در جامعه نباشد، آن سپر و آن جُنَّه نیست.
فکر نکنید عدالت صرفا ویژه قوه قضاییه است.
بین دو بچه میخواهی نظر بدی، باید عدالت را سرلوحه نظرت قرار بدهی.
روزی امام حسن(ع) و امام حسین(ع) خط نوشته بودند.
خدمت حضرت زهرا(س) آوردند تا نظر بدهند.
پیامبر(ص) فرمودند: دخترم، مواظب باش! عدالت را رعایت کنی.
ببین کدام نقاشی واقعا بهتره.
تمام پیام این آیه این است عدالت در همه اساس باید مورد توجه قرار گیرد.

 

 

برای دانلود سحر هشتم_زندگی با آیه ها بر روی لینک کلیک کنید.