در سحر ششم ماه مبارک رمضان، دل آرام عطر آگین ادامه صحبت های کارشناس گرانقدر برنامه حجت الاسلام و المسلمین دکتر ناصر رفیعی در زمینه مهارت فرزندآوری شد.
فرشته های خدایی که در دامان خانواده با الگو گرفتن از رفتارهای والدین، به زندگی خود معنا میبخشند.

نکته اول امروز در مهارت فرزندآوری، این است که برای بچه هاتان دعا کنید. هیچ وقت فرزندان تان رو نفرین نکنید. و چه ماهی بهتر از این ماه برای نیایش و طلب خیر بر فرزندان
یکی از دعاهایی که والدین در قنوت نمازشان در حق فرزندانشان میتوانند بخوانند.

رَبِّ أَوْزِعْنِی أَنْ أَشْکُرَ نِعْمَتَکَ الَّتِی أَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَعَلَى وَالِدَیَّ وَأَنْ أَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضَاهُ وَأَصْلِحْ لِی فِی ذُرِّیَّتِی إِنِّی تُبْتُ إِلَیْکَ وَإِنِّی مِنَ الْمُسْلِمِینَ.(آیه ۱۵ سوره احقاف)

با خواندن این دعا، هم خودت را میبینی، هم والدین و هم فرزندانت را، که در این دعا از خداوند متعال مسئلت داریم که بتوانیم شکرگزار نعمت های خدا به خودم و همچنین شاکر نعمت های عطا شده بر پدر و مادرم باشم، زیرا اگر آن ها این نعمت ها را نداشتند، من نیز نداشتم. و عمل صالحی که مورد رضایت تو باشد، را من انجام دهم. خدایا ذریه من را صالح قرار بده.

امام سجاد(ع) دو دعا پشت سر هم در صحیفه سجادیه دارند؛ دعای ۲۴ بر والدین و دعای۲۵ بر فرزندان است.
نکته اول در مورد دعا آن است که هم پدر و هم مادر فرزندان را دعا کنید مخصوصا پدرها.
در روایت آمده است که چهار گروه، دعایشان حتمی است.
یکی از آن دعاها، دعای پدر در حق فرزند خود است.
و دیگری دعای حاجی در مکه، دعای روزه دار در لحظه افطار و نفرین مظلوم بر ظالم است.

و نکته دوم که به عنوان یک مهارت و امری مهم در تربیت فرزندان محسوب می شود؛ بحث اغناء در مسائل معنوی و مادی است نه اجبار.
به طور مثال: نگو باید نماز بخونی؛ بلکه بگو چرا باید نماز بخوند.
باید حجاب داشته باشیم.نه! بگو چرا باید حجاب داشته باشد.
اگر این بچه آشنا شد که اثر حجاب داشتن، نماز خواندن، ادب داشتن و احترام به والدین چیست. راحت تر میپذیرد و مسیر الهی را طی می کند.
یک نوع تربیت که می شود در این بخش به عنوان شاهد یاد کرد، جناب لقمان است که ۱۲ نصیحت به فرزند خود کرد؛ که ۹ نصیحت آن ” باید ” و ۳ نصحیت آن “نباید ” است.

نصحیت جناب لقمان به فرزند خود در زمینه شکرگزاری به اینگونه بوده است: فرزندم شکرگزار نعمت های خدا باش، که باعث افزایش نعمت می شود.
وقتی جناب لقمان فرزند خود را به انجام برپایی نماز، امر به معروف و نهی از منکر و دعوت به داشتن صبر می کند، در ادامه دلیل انجام این امورات را اینگونه بیان می کند: انجام این موارد نشانه عزم و اراده در یک انسان است.
یک مطلب آن هم اینکه: ما چرا بچه های خود را مخصوصا کمی که بزرگ می شوند، به اجبار به حمام نمی فرستیم؛ به زور به آن غذا نمیدیم.
بچه هفت الی هشت ساله بچه کوچک است و ممکنه اجبار کنیم. اما علت آن این است که می فهمد حمام او را تمیز می کند، غذا او را سیر می کند. یا یک بچه بیمار که از همان کودکی قند دارد و هرروز باید تزریق انسولین داشته باشد؛خیلی سخته. ولی قانع می کنند بچه را تا این آمپولی که برایش درد دارد را برای حفظ سلامتی خودش بزند.
یا در حال حاضردر مراکز نگهداری بیماران، کودکان و نوجوانانی هستند که شیمی درمانی می شوند؛خودش را قانع می کند که تحت سخت ترین معالجات قرار گیرد و ….
والدین قبل از اینکه دخترخانم ۹ ساله روزه بگیرد، باید او را متوجه کنیم که خدا که کسی رو اذیت نمی کند، این روزه برای تو یک نوع مصونیت و آرامش می آورد. تو را به خدا نزدیک تر میکند. وقتی علت را دختر به سن تکلیف متوجه بشود، به سمت عبادت کشیده می شود.
تاکید دارم خانواده ها نسبت به نماز فرزندانشان و نسبت به حجاب دخترهایشان خیلی اهمیت بدهند.
حاج آقا قرائتی نماز را از تولد تا مرگ میداند. کودک به دنیا می آید، میگویند: اذان بگو وقتی هم مرد میگن نماز میت بخوان.
این یک زیبایی است، اگر یک دختر و یک پسر بفهمد که این نماز یک مجموعه ای از ارزش هاست. در این نماز بهداشت وجود دارد، چون دارد وضو می گیرد. در این نماز جرئت و شجاعت است، وقتی دارد اذان می گوید.در این نماز عدالت است. پشت سر هر کسی نماز نمی نمی خوند. در این نماز مبارزه با غصب است یعنی دارایی ات باید حلال باشد،حتی یک نخ غصبی باشد؛ نمازش درست نیست. در این نماز آراستگی وجود دارد؛ و شما با لباس تمیز حاضر بشو و عطر بزن. اینگونه چادر سر کن اینگونه به نماز بایست. در این نماز نظم است. در این نماز مدیریت است، وقتی با امام جماعت رکوع و سجده بروی.
وقت شناسی در این نماز است.در ساعت مشخصی قضا می شود. در این ساعت اقامه نماز است.
اگر کسی اسن مطالب گفته شده را درک کند؛ هیچ وقت نگاهش به نماز نگاه غلطی نخواهد بود.
همه ی حرف این است که بچه ها را اجبار نکنید.

خدا به پیغمبرش هم می فرماید: تو جبار نیستی و مسیطر نیستی یعنی با زور نمی توانی حذف کنی. اگر قرار بود خدا با زور جذب کند، اراده می کرد میتوانست. مگر این کار را با ملائکه انجام نداد؟
مگرهمه ملائکه مطیع نیستند.
فرزندان را قانع کنید.
بچه می خواهد نماز بخواند، باید زمینه اش رو فراهم کنی. یا چیزی که دوست دارد، برایش بخری. اما خواسته نامطلوب رو غالبا یا با قهر یا فریاد،لجاجت یا گریه میخواهند بگیرند.
نصیحت دیگر جناب لقمان به فرزندش این بود: فریاد نزن. حرفت یا درست یا نادرست است، اگر حرفت منطقی است داد زدن نمیخواهد، اما اگر منطقی پشت صحبتت نیست، آهسته گفتن آن هم فایده ای ندارد.
اغْضُضْ مِنْ صَوْتِکَ إِنَّ أَنْکَرَ الْأَصْوَاتِ لَصَوْتُ الْحَمِیرِ(سوره لقمان آیه۱۹)
از صدایت بکاه که بی تردید ناپسندترین صداها صدای خران است.
چرا این حرف زده شد؟ در حالی که قرآن سراسر ادب است و اینجا هم ادب است.
جناب لقمان دارد فرزندش را قانع می کند.
اگر به بچه اش می گوید: تکبر نداشته باش؛ خود بزرگ بین نباش خود برتر بین نباش.
وَلَا تُصَعِّرْ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمْشِ فِی الْأَرْضِ مَرَحًا إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ (آیه۱۸ سوره لقمان)

صورتت را با تکبر از مردم برنگردون؛ خودت را نگیر و با تکبر راه نرو. چرا ؟ همانا خدا هیچ خودپسند فخرفروش را دوست ندارد.

نکته بعدی در تربیت فرند، این است که: بچه ها را مراقبت کنید اما دخالت نکنید.
حضرت صدیقه طاهره(س) وقتی ازدواج کردند؛ پیامبر(ص) منزل دخترشون آمدند و پرسیدند: علی چگونه مردی است؟ علی جان این دختر چگونه همسری است؟
پرسیدند تا اگر نقطه ضعفی وجود دارد، تذکردهد اما دخالت نه.
پدربزرگ و مادربزرگ ها در زندگی دختر و پسرها دخالت نکنید. نصیحت بکنید. نصح خوب است؛ اما دخالت خوب نیست.
نکته پایانی امروز: آقایان و خانم ها، بچه ها را در خانه طرف مشورت قرار بدهید.نکته خیلی مهمی است.من بارها خواندم وجود مقدس امام معصوم گاهی یک سوالی از ایشان میپرسیدند، میگفتند: از این بچه چهار ساله، پنج ساله هم بپرس.
شخصیت بدهید به بچه ها.
تبیین خوب و بد برای فرزندان ، یکی از مراحل تربیتی است که باید مدنظر والدین باشد.

این نکته مهمی است که فرزندم توجه داشته باش این سبک دوستی، این مدل ازدواج، این روش وصلت، این نوع رفت و آمد به نفع تو نیست یا به نفع تو هست.
مثلا دانشگاه میرود در جریان باشد این ارتباطی که دارد غلط است. در جریان باشد اینگونه ورود در فضای مجازی غلط است. خوب و بد را متوجه شود.
یکی از ویژگی های رسول خدا این بود: خوبی را خوب می فرمود و بدی را هم بد معرفی می کرد.

 

 

برای دانلود سحرششم_بخش دوم مهارت های زندگی بر روی لینک کلیک کنید.