در هشتمین سحر ویژه برنامه دل آرام، حجت الاسلام و المسلمین دکتر ناصر رفیعی به ادامه مهارت ادب در منظر قرآن می پردازد.
ادب یک مسئله مهم که قرآن در ابعاد مختلف به آن اشاره کرده است.
۱. ادب در قرآن ۲.ادب قرآن ۳.فرهنگ ادب در قرآن

و لله الاسماء الحسنی فادعوه بها
قرآن تأکید می کند خدا را با نام های نیکو بخوانید.
و به ما انسان ها در پایان سوره حشر آموزش میدهد چگونه خدا را یاد کنیم.
السَّلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَیْمِنُ الْعَزِیزُ الْجَبَّارُ الْمُتَکَبِّرُ سُبْحَانَ اللَّهِ
عَمَّا یُشْرِکُونَ(آیه۲۳سوره حشر)

و توحید را برای ما اینگونه یاد می دهد:
شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ وَالْمَلَائِکَهُ وَأُولُوا الْعِلْمِ قَائِمًا بِالْقِسْطِ
لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ(آیه۱۸ آل عمران)

اینا همه در واقع عدم برخورد با خداست.
امام صادق(ع) فرمودند: خداوند پنج چیز محترم و مقدس در میان مردم دارد؛ مواظب باشید حرمت آن ها را نشکنید.
۱.حرمت رسول الله
۲.حرمت آل رسول الله
۳. حرمت کتاب الله.
۴.حرمت کعبه الله
۵.حرمت المؤمن.
در برنامه روز هفتم به سه مورد آن اشاره شد.
در ارتباط با اهل بیت علیهم السلام از گذشته کتاب هایی هم شیعیان هم اهل سنت در مورد آیات قرآن نسبت به اهلبیت و جایگاهشان نوشتند.
حاکم هستانی حدود هزار سال پیش کتابی از علمای اهل سنت شواهد التنزیل نوشته است که بیش از۲۰۰ آیه در فضیلت امیرالمؤمنین(ع)به اهل بیت آورده است، که اینک این کتاب توسط یکی از فضلای قم با نام امام علی علیه السلام در قرآن ترجمه شده است.
مرحوم آیت الله ری شهری یک کتابی دارند که من یک وقتی به ایشان عرض کردم آقا اگر یک وقتی شما بالاخره عمرتان تمام شد و انسان دیگه از دنیا میرود، این کتاب رو بگید با شما دفن کنند. بعدها که سوال کردم گفتند این کار را انجام دادند.
این کتاب به نام کرائم القرآن به فارسی است. ایشون چهل آیه کلیدی را از قرآن درباره اهل بیت در این کتاب بیان کرده اند.
که یکیش همین آیه ” انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت ویطهرکم تطهیرا ” است که در روی ضریح امام حسین(ع) هم نوشته شده است.
در بحث حرمت امامان، یک نکته ای: کنار حرم علی بن موسی الرضا (ع) یا امام حسین(ع) و … فریاد نزنید، یا حتی صلواتم بلند اعلام نکنید.بدانیم ما درجلوی بیوتی از بیوت نبی قرار گرفته ایم، گاهی بدون اجازه وارد میشوند، گاهی مانع دعای دیگران میشوند، حتی در زیارت هم باید این احترام حفظ بشود.
حضرت علی بن موسی الرضا(ع) در اوج مباحثه با یکی از مخالفین شان به نام عمران صابی وقت نماز شد آقا مباحثه را قطع کردند و فرمود نصلی و نعود(نماز میخوانیم و دوباره باز میگردیم.)
چه معنا دارد موقع نماز و زیارت اطراف ضریح اهلبیت افراد جمع هستند؛ اصلا باید موقع نماز حرم امامان بشود مانند کعبه کاملا خلوت.

حرمت سوم: حرمت قرآن است.
تاکید فراوان شده است به قرآن با دست بی وضو دست نگذاریم .
مکانی که قرآن قرار میگیرد، بالاتر از مکانی باشد که ما در آنجا هستیم. از همه مهم تر حرمتش اینه آیاتش رو درست استفاده کنیم و به شوخی نگیریم.
امیرالمؤمنین در بیست و یکم چقدر سفارش قرآن را کردند.
حرمت چهارم: حرمت کعبه الله : کعبه حرمت دارد. و ذهنیت برخی افراد به اینگونه است که به علت حضور رژیم حاکم در عربستان، دلیلی بر خرج کردن و رفتن به خانه خدانیست؛ اما باید دانست که ۲۵۰ سال ، ۱۱ امام معصوم ما مکه و عمره میرفتند و حتی امام سجاد(ع) و امام حسن مجتبی(ع) پیاده راهی این سفر می شدند، و آن زمان عربستان را نیز خلیفه های اموی اداره میکردند.
امیرالمؤمنین(ع) در نهج البلاغه می فرمایند: خانه خدا حرمت دارد، نگذارید خالی بماند. بنابراین سفر عمره و حج بر مستفیض آن باید انجام شود.
لَلَّذِی بِبَکَّهَ مُبارَکاً.
خداوند در آیه ۹۶ سوره آل عمران میفرماند: این سرزمین، سرزمین با برکتی است.
اما پنجمین مورد حرمت مؤمن است.
خداوند متعال جایگاه مؤمن را به قدری بالا برده است و ویژه میداند که اگر یک شخصی دیگری را به عَمد بکُشد، جزایش برای همیشه جهنم است.

مَنْ أَحْیَاهَا فَکَأَنَّمَا أَحْیَا النَّاسَ جَمِیعًا (آیه ۳۲ سوره مائده)
خداوند در سوره توبه، به دوری کردن از مشرک به واسطه انحراف اعتقادی قرار داده است. حتی مشرک وارد مسجدالحرام نشود.
اما کسی اعتقاد و باور دارد، خداوند تبارک و تعالی میفرمایند: باید احترام این شخص حفظ شود.

مَنِ اسْتَخَفَّ بِمُؤْمِنٍ فَبِنَا اسْتَخَفَ
اگر کسی مؤمنی را خار کند، ما را نیز خار شمرده است.
شخصی آمده بود خدمت امام صادق(ع). آقا فرمودند: چرا ما را کوچک می کنید؟ شخص گفت:آقا،من؟!!
آقا فرمودند: در منطقه جحفه یک مؤمنی ایستاده بود و از شما یک تقاضایی داشت؛ و تو به آن محل نگذاشتی. تو نمیدانی! اگر کسی مؤمنی را خار کند، ما را خارشمرده است.

مَن حَقّر مؤمنا، حقره الله فلم یزل عندالله محقورا حتی یتوب
کسی مؤمنی را تحقیر کند، نزد خداوند متعال خار است تا زمانی که توبه کند.

ما در خود مؤمن( انسان باور بنده به خدا) هم روایت داریم :

لاَ یَنْبَغِی لِلْمُؤْمِنِ أَنْ یُذِلَّ نَفْسَهُ
امام صادق(ع): انسان حق ندارد خودش را خوار و کوچک کند.

یک بنده خدایی از اصحاب پیامبر(ص) آمده بود تو کوچه های مدینه و می گفت: هر کی پشت سر من بخواهد صحبت کند، آزاد است. از نظر من اشکالی ندارد. مجاز کرد غیبت و تهمت روابرای خودش.
پیامبر(ص) شنیدند و فرمودند: اشتباه می کنی. خدا اصلا به تو اجازه نداده است خودت را در معرض آبروریزی قرار بدهی.
بنابراین در روایات متعددی داریم که مؤمن نباید کاری بکند که خودخواری به همراه داشته باشد.

هشت گروه هستند که اگر به خودشان توهین شد، خودشان را نیز ملامت کنند:
۱.شخصی که بر سرسفره ای حاضر شود، که میزبان او را دعوت نکرده است.
به شما گفتند حضرتعالی با خانواده به این میهمانی تشریف بیاورید؛ شما برادرت را هم با خودت بردی. در جلوی درب تالار یا مهمانی گفتن آقا ببخشید؛ بفرمایید و شما را راه ندادند، کی مقصر است و تحقییر شد؟ اون شخص که خودش دنبال شما آمده

۲.کسی که نفر سوم یک راز دو نفره شود.
شما داری یک پیامک میدی، سر من رو گوشی شماست.
اگر شما یک توهینی به من کردی؛من مقصرم که دارم فوضولی میکنم.
۳. در مجلسی برود که در شأن او نیست.
۴. در صحبتی اظهار نظر کند که به او مربوط نیست.

پیامبر اکرم(ص) در مقابل کعبه حاضر می شدند و میفرمودند: کعبه! تو خیلی مقامت بالا است. خدا تو را بالا برد، ولی در جریان باش حُرمت مؤمن سه برابر توست.

خون مؤمن، ثروت مؤمن آبروی مؤمن مورد احترام است.
یک زمانی یکی از اصحاب امام صادق(ع) خدمت آقا آمدند و عرض کردند: آقا حقوق مؤمن بر مؤمن چیست؟
امام صادق(ع) فرمودند: می ترسم بگویم ولی رعایت نکنی و دردسر شود. گفت: نه آقا، انشاالله رعایت می کنم.
آقا هفت تا را بر او شمرد که یکی از آن جملات،این جمله بود که آبروی مؤمن رو حفظ کنی. برخوردش در مقابل مؤمن و پشت سرش دوگانه نباشد. بیمار میشود، عیادتش برود. از دنیا میرود در تشییع اش شرکت کند. اگر گرفتاری مالی پیدا کرد، کمک کند. حسین بن سعید کتاب دارد به نام المؤمن.
ایشان در این کتاب روایاتی که راجبه مقام مؤمن و جایگاه مؤمن را آورده است.
قرآن کریم برای انسان ها ارزش قائل شده است.ادب در مقابل ممؤن و افراد رو توصیه می کند.
هم به صورت کلی و هم به صورت ریز و جزئیات بیان شده است.
در جزئیات راجبه پدر و مادرو ادبی که سفارش می کند.
پدر و مادر را بایدها و نبایدهایی که می آورد.

قُلْ لَهُمَا قَوْلًا کَرِیمًا (آیه۲۳ سوره اسراء)
پدر و مادر را کریمانه باید برخود کرد.

جوانان بدانید در مقابل کارهای نیکی که انجام میدهید۰نماز میخوانید. در اربعین کربلا میروید و..) بدانید پدر و مادر باید از شما راضی باشد.
پدر و مادر اگر مشرک یا ظالم باشند؛ شما حق بی ادبی نداری.
البته ظلم را میتوان از یک طریقی تذکر داد، اما حق بی ادبی در برابرشان را نداری.
وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً

و همچنین به پدر و مادر در رابطه با اولاد هم سفارش می کند.

قُوا أَنْفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ نَارًا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَهُ(آیه۶ سوره تحریم)
أَکْرِمُوا أَوْلَادَکُمْ
بین بچه هاتون به تساوی برخورد کنید. اکرام کنید .

 

 

برای دانلود سحر هشتم_بخش دوم مهارت های زندگی بر روی لینک کلیک کنید.